This is an open access article distributed under the Creative Commons Attribution License which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.
Megatrend Univerzitet , Belgrade , Serbia
Megatrend Univerzitet , Belgrade , Serbia
Megatrend Univerzitet , Belgrade , Serbia
Globalni tokovi i ubrzano širenje informacija doveli su do velikih promena u sferi tehnologije i informatike što je u povratnoj sperzi uticalo na promene u oblicima ekonomije, gde se od ekonomije bazirane na kvantumu proizvodnje došlo do ekonomije znanja i infomacija, a danas do ekonomije mozgova, stvarajući na taj način nove okvire potrošačke kulture. Razmatrajući, evolutivnu fazu kapitalizma, koji je svoj eksponencijalni razvoj dobio zahvaljujući tehnološkom razvoju, prvobitno industrijskom revolucijom, a zatim informatičkom revolucijom, jasno je da su tehnologija i ekonomija u direktnoj korelaciji. Megaglobalizacija je omogućila marginalizaciju vremena i prostora tj. doprinela internacionalizaciji, a informatička revolucija stvorila novi faktor proizvodnje - znanje. Na taj način došlo je do koncentracije kapitala u transnacionalnim kompanijama – etalonu internacionalizacije, a posledično i do koncentracije znanja, koje je uslovili akceleraciju inovacija, kao produkt znanja. Prvobitno usmerena ka kvantumu i niskim troškovima proizvodnje, kapital se selio na tržišta sa pomenutim faktorima (npr. Kina). Visok stepen rasta i akumulacija kapitala, u borbi konkuretnosti, stvorili su inovaciju kao odgovor na nove pretpostavke tržišta tj. sofisticirane potrošače. Na tržištu se sučeljavaju dve ideologije: potrošača i proizvođača. Jedna naglašava zadovoljenje potreba, a druga maksimizaciju dobiti. Na osnovu pomenutih razmatranja o kapitalizmu dolazimo do zaključka da su u društvu dominirale dve pretpostavke. Jedna je ideološka filozofija sa analizom pojedinca i njegovom pozicijom u društvu, a druga je tehnologija i industrija sa njenim doprinosom ubrzanom razvoju društva. Jedna posmatra iracionalnu stranu društva, dok druga posmatra racionalnu stranu društva. U jednoj se krije negativna karakteristika kapitalističkog modela, a u drugoj pozitivna. Industrijska revolucija je direktno uticala na čoveka kao stvaraoca, a indirektno na čoveka kao biće. Mašina jeste bila rezultat čovekovog rada, ali se istovremeno stavila se iznad njega i ugrožavala njegov rad. Informatička revolucija, oživljava ideju „tržišne ruke“, ali sada u simbiozi „vidljive i nevidljive“. Pristup informacijama, brzina dostupnosti sa jedne strane, za preduzeća otvara mogućnost višeg stepena slobodnog tržišta, ali istovremeno mogućnost obrade i arhiviranja kreira potencijal državnog centralizma. Dakle, postaje jasno da se globalizacijom, internacionalizacijom, informatičko-komunikacijskom revolucijom, novim tehnologijama i potrošačkom kulturom, otvara interdisciplinarna ekonomija tzv. ekonomija mozgova, koja je logički pozitivizam ekonomije obima, informacija i znanja. Primer prethodne tvrdnje može se naći u ekonomiji Kine, koja stvoreni kvantum kapitala, pretvara u kvantum inovacije, racionalno koristeći usvojene tehnologije, intelektualnu svojinu i patente, stvarajući nove proizvode tj. nove potrošače.
The statements, opinions and data contained in the journal are solely those of the individual authors and contributors and not of the publisher and the editor(s). We stay neutral with regard to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.
